O snach

Wizja Tnugdala

Jacek Sokolski (redakcja)

Opis zaświatowej podróży grzesznego rycerza Tnugdala. Bohater utworu odbył ją, pozostając w stanie, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli, śmierci klinicznej. Prowadzony przez swojego Anioła Stróża, odwiedza piekło

O dziwach i ludziach długo żyjących

Flegon z Tralles

Grecki zbiór niezwykłych opowieści „O dziwach i ludziach długo żyjących” powstał w II wieku n.e. Jego autorem był wyzwoleniec cesarza Hadriana, Flegon z Tralles, który zebrał i opracował 35 historii dotyczących antropologicznych fenomenów, do których należały m.in. przypadki zmartwychwstań, hermafrodytyzmu, a także nadludzko wielkie szkielety, monstrualne płody oraz nadzwyczaj mnogie ciąże.

Zodiak życia

Palingeniusz (Marcellus Palingenius Stellatus)

Wstęp: Urszula Bednarz i Jacek Sokolski

Zodiacus vitae, obszerny łaciński poemat, którego autorem był dość tajemniczy Marcellus Palingenius Stellatus, ukazał się po raz pierw­szy drukiem w Wenecji, najprawdopodobniej w roku 1536.

O bogach i wierzeniach dawnych Żmudzinów, Litwinów i Prusów

Jan Łasicki, Jan Sandecki-Malecki

Wydany w początkach XVII wieku, chociaż powstały w poprzednim stuleciu niewielki utwór O bogach i wierzeniach dawnych Żmudzinów, Litwinów i Prusów znakomicie wpisuje się w nurt bardzo popularnej w dobie renesansu literatury etnograficznej. Znaleźć z nim można zarówno wzmianki dotyczące położenia, klimatu oraz historii, jak i wiadomości związane ze strukturą społeczną oraz szeroko pojętą kulturą omawianych ludów.

Staropolskie przepowiednie i mirabilia

Jerzy Kroczak (opracowanie)

Mirabilia – niezwykłe zjawiska natury oraz osobliwe wypadki – jak pisze autor opracowania – stanowiły przedmiot sporego zainteresowania w dawniejszych epokach kulturowych. (...) Wiek XVI oraz (...) XVII przyniosły w całej Europie rozkwit specjalistycznego piśmiennictwa poświęconego tej osobliwej dziedzinie nauki.

Czarownica powołana

Anna Kochan (opracowanie)

W 1639 roku ukazała się drukiem anonimowa Czarownica powołana – pierwsze napisane po polsku dzieło, w którym sprzeciwiono się nadużyciom w sprawach czarownic. Traktat był przeznaczony dla sędziów odgrywających główną rolę w procesie inkwizycyjnym, na których spoczywał ciężar postępowania i od których roztropności zależało życie podsądnych.